Η Κοινωνική Επιχείρηση «Αλφειός Ρόδι Α.Ε.»
Πρόκειται για μία κοινωνική επιχείρηση, η οποία ξεκίνησε με 69 μετόχους από την Αρκαδία και την Ηλεία. Η ίδρυσή της πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2011 στην Αρχαία Ολυμπία και αποτέλεσε ένα μοντέλο κοινωνικής αυτοδιαχειριζόμενης επιχειρηματικότητας, μια πολυσυμμετοχική οικονομική μονάδα. Το 2014 προχώρησε σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της κατά 420.000 ευρώ για να υλοποιήσει μία επένδυση ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ κατασκευής εργοστασίου χυμοποίησης και τυποποίησης των προϊόντων της. Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ολοκληρώθηκε σε τρία στάδια με την έκδοση 7.000 μετοχών ονομαστικής αξίας 60 ευρώ.
Η κοινωνική αυτή επιχείρηση αξιοποίησε ένα από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία που αντιστοιχούσε στην περίπτωσή της εξασφαλίζοντας χρηματοδοτική ενίσχυση προκειμένου να επεκτείνει την δραστηριότητά της. Συγκεκριμένα υπέβαλε πρόταση επιχειρηματικού σχεδίου στην Αναπτυξιακή Ολυμπίας, ώστε να προχωρήσει στην κατασκευή του εργοστασίου χυμού και τυποποίησης των προϊόντων της. Η επένδυση ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ εντάχθηκε στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης LEADER με επιχορήγηση που ανήλθε στο ποσοστό 50% της του προϋπολογισμού της δαπάνης.
Η κατασκευή χυμοποιητηρίου της πολυσυμμετοχικής κοινωνικής επιχείρησης Αλφειός Ρόδι Α.Ε. είναι το δεύτερο κομβικό σημείο στην πορεία, τρία χρόνια μετά την ίδρυσή της για να ακολουθήσει στη συνέχεια, το 2014, η τοποθέτηση των προϊόντων της στην αγορά με την μορφή φρέσκου καρπού και χυμού.
Η Αλφειός Ρόδι Α.Ε. έχοντας 126 μετόχους ασκεί τη δραστηριότητά της στην καλλιέργεια της ροδιάς, την εμπορία και τη μεταποίησή της και αναπτύσσεται έχοντας στο επίκεντρο την ευρύτερη περιοχή της κοιλάδας του Αλφειού, του Λάδωνα και του Ερύμανθου. Μάλιστα, τον ίδιο χρόνο η επιχείρηση μετρούσε 60.000 ροδιές της ποικιλίας wonderful σε καλλιέργεια 1.100 στρεμμάτων που φροντίζουν οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες τους και υποστηρίζονται από την εταιρία με μια σειρά υπηρεσιών, καλλιεργητικές, αναπτυξιακές υπηρεσίες, υπηρεσίες μάνατζμεντ και μάρκετινγκ.
Από την ημέρα ίδρυσης μέχρι και σήμερα τα άτομα της Αλφειός αυξήθηκαν και οι ροδώνες καλύπτουν 2.000 στρέμματα. Μάλιστα, η γεωγραφική έκτασή τους εκτείνεται σε ολόκληρη την Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και ορισμένοι βρίσκονται στην Ήπειρο, αλλά και στην Αττική. Σε συνδυασμό με τις σύγχρονες καλλιεργητικές πρακτικές δημιούργησε μια επιστημονική βάση δεδομένων και προχώρησε στην πιστοποίηση των καλλιεργειών με τα πιστοποιητικά Agro 2.1, Agro 2.2 και Global gap. Συνεπώς, ακολούθησε την εφαρμογή μιας ολιστικής καλλιεργητικής μεθόδου που ενισχύει ολοένα και περισσότερο την αρμονική σχέση εδάφους, φυτού και προϊόντος.
Στα τέλη του 2015 ολοκληρώθηκε ο πρώτος αναπτυξιακός κύκλος της κοινωνικής επιχείρησης Αλφειός Ρόδι Α.Ε. και λειτούργησε στο Κολίρι του Πύργου Ηλείας, εκεί όπου στεγάζονταν το βιομηχανικό κτίριο της ΝΕΚΤΑΡ ΝΤΟΑ, το εργοστάσιο επεξεργασίας και παραγωγής φυσικού χυμού ροδιού. Δίχως κανέναν τραπεζικό δανεισμό και χωρίς βάρη και χρέη δημιουργήθηκε μια σύγχρονη, πλήρης και εμφανής γραμμή παραγωγής φυσικού χυμού που έχει υψηλά πρότυπα και προδιαγραφές, αφού υπάρχει η δυνατότητα επεξεργασίας 3 τόνων ροδιού ανά ώρα. Στο εγχείρημα συμμετέχουν 207 οικογένειες-μέτοχοι, κυρίως από την Πελοπόννησο, αλλά και τη Στερεά Ελλάδα, την Αττική και την Ήπειρο. Οι καλλιέργειες ξεπερνούν τα 2.000 στρέμματα.
Το αποκορύφωμα της παραγωγής ήταν η τελευταία εβδομάδα του 2015. Πράγματι, επρόκειτο για μια εντελώς ξεχωριστή εβδομάδα. Μιλώντας με αριθμούς, εμφιαλώθηκαν 16.332 φιάλες κι έτσι καλύφθηκαν οι προσδοκίες και των πιο απαιτητικών πελατών με την παραγωγή 100% φυσικού χυμού δίχως συντηρητικά, γλυκαντικά και αρωματικές ουσίες. Από το 2016, ο χυμός ροδιού στη συσκευασία των 250ml φτάνει στις αγορές της Θεσσαλονίκης, της Πελοποννήσου και της Αθήνας.
Οι εργαζόμενοι της «Αλφειός Ρόδι Α.Ε.»
Οι 69 ιδρυτικοί μέτοχοι - παραγωγοί από τους νομούς Αρκαδίας και Ηλείας συνασπίστηκαν και επένδυσαν στον πρωτογενή τομέα. Παρά την οικονομική κρίση και τις δύσκολες συνθήκες προχώρησαν στην ίδρυση μιας πολυσυμμετοχικής εταιρίας κοινωνικής επιχειρηματικότητας, όπου κανείς από αυτούς δε διατηρεί ποσοστό πάνω από 1%. Σήμερα απασχολεί 207 οικογένειες, άτομα διαφορετικών ηλικιών που έχουν όλοι τον ίδιο σκοπό ενώ αρκετοί είναι οι νέοι από 20 έως και 30 ετών.
Η Αλφειός Ρόδι Α.Ε. αποτελεί την πρώτη κοινωνική επιχείρηση, η οποία διαθέτει το πρώτο πλήρες εργοστάσιο στην Ευρώπη. Αυτό το επιχειρηματικό ταξίδι αποτελεί μια μεγάλη καινοτομία και υπάρχει απόλυτη διαφάνεια απέναντι στους καταναλωτές, οι οποίοι γνωρίζουν όλη τη διαδρομή ενός φυσικού ελληνικού χυμού ροδιού.
Το επιχειρηματικό σχέδιο της Αλφειός Ρόδι Α.Ε. είχε ως βάση την ολοκληρωμένη καλλιέργεια και διαχείριση της ροδιάς, ποικιλίας wonderful, στις κοιλάδες των ποταμών, Λάδωνα, Ερύμανθου και Αλφειού, στην Πελοπόννησο. Μάλιστα, στην αρχή βασίστηκε στις αρχές της οικονομίας κλίμακας και της προστιθέμενης αξίας. Ήρθε αντιμέτωπο με τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε στη σύγχρονη εποχή, αλλά τη διαφορά την έκανε η δύναμη και η θέληση της ομάδας.
Η βιωσιμότητα της κοινωνικής αυτής επιχείρησης προέβλεπε να δημιουργηθούν κρίκοι στην παραγωγική αλυσίδα. Όμως, οι ιδέες και οι δράσεις συνεχίζονται.
Το εγχείρημα της Αλφειός Ρόδι Α.Ε. είναι:
• Κοινωνικό
• Πρωτοπόρο
• Προσοδοφόρο
Τα βασικά πρόσωπα πάνω στα οποία στηρίζεται είναι:
• Οι μετόχοι
• Οι καλλιεργητές
• Τα μέλη της εταιρίας
Το εγχείρημα συντελεί άμεσα:
• Στην ικανοποίηση του καταναλωτή
• Στην υγιεινή διατροφή
• Στη δημιουργία θέσεων εργασίας
• Στην προστασία του περιβάλλοντος
Οι δράσεις της συγκεκριμένης κοινωνικής επιχείρησης είναι οι εξής:
• Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου.
• Η διάθεση 20.000 μοσχευμάτων ως δενδρύλλια, στην περιοχή.
• Η συμπαραγωγή φυτωρίου 20.000 μοσχευμάτων.
• Η δημιουργία μεγάλης παραγωγής ροδιών σε 400 στρέμματα. Οι αρχικοί της στόχοι ήταν:
• Η προσφορά ενός 100% φυσικού και ελληνικού προϊόντος.
• Η δημιουργία μιας επιστημονικής, τεχνικής και διαχειριστικής ομάδας.
• Η επέκταση και σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, όπως Αργολίδα και Μεσσηνία.
• Η φύτευση 100.000 δένδρων σε 2.000 στρέμματα μέχρι την άνοιξη του 2013.
Κρίκοι στην παραγωγική αλυσίδα είναι:
• Οι ροδώνες
• Το εργοστάσιο επεξεργασίας χυμού
• Τo brand name
• Το μάρκετινγκ
• Το μάνατζμεντ
Συνδυασμός δύο βασικών οικονομικών αρχών:
• Της οικονομίας κλίμακας
• Της προστιθέμενης αξίας
Η επιχείρηση μπορεί να ανταπεξέλθει:
• Στο κόστος της αγοράς δενδρυλλίων
• Στο μισθό του γεωπόνου
• Στη διαδικασία πιστοποίησης
• Στην προώθηση του προϊόντος
• Στη συσκευασία του προϊόντος
Τα καινοτόμα χαρακτηριστικά της επιχείρησης είναι:
• Η δύναμη και η συνεργασία της ομάδας
• Η μελέτη της αγοράς
• Η αξία του προϊόντος που παράγεται τόσο στη διατροφή όσο και στη φαρμακευτική.
Τα δυνατά σημεία της επιχείρησης είναι:
• Η διάθεση νέων ανθρώπων για ενασχόληση στο συγκεκριμένο εγχείρημα στον πρωτογενή τομέα.
• Η ύπαρξη ενός οράματος, ενός ολοκληρωμένου σχεδίου.
• Το μέγεθος των οικονομιών κλίμακας.
• Η συνεργασία και η ομαδική πρωτοβουλία.
Οι στόχοι της επιχείρησης επεκτείνονται στην:
• Κατασκευή υπερσύγχρονης γραμμής παραγωγής βιομηχανικής μονάδας παραγωγής και εμφιάλωσης φυσικού χυμού ροδιού.
• Παραγωγή μεγάλης ποσότητας φρέσκου ροδιού και εμφιάλωση από 15 έως 20.000 φιάλες την ημέρα.
• Διανομή προϊόντος σε χώρες του εξωτερικού
• Η προσφορά θέσεων εργασίας
• Η ενίσχυση του τζίρου
• Η επέκταση στην ευρωπαϊκή αγορά
Το επιχειρηματικό σχέδιο της κοινωνικής επιχείρησης έχει υλοποιηθεί κατά:
• 90% με ίδιους πόρους.
• 10% προέρχεται από το πρόγραμμα Leader της Αναπτυξιακής Ολυμπίας.
Τα πλεονεκτήματα από την ομάδα που εργάζεται στην επιχείρηση είναι:
• Οι δεσμεύσεις των μετόχων
• Οι κοινοί κανόνες
• Η ανάπτυξη παραγωγών
• Η καλλιέργεια, η τυποποίηση και η προώθηση του προϊόντος
• Το κοινό μάρκετινγκ και μάνατζμεντ
Οι μέτοχοι-παραγωγοί της Αλφειός Ρόδι Α.Ε. έθεσαν σε εφαρμογή το επιχειρηματικό σχέδιο που εκπόνησαν βλέποντας τις προοπτικές που έχει η καλλιέργεια ροδιού και αξιοποιώντας την ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση διεθνώς. Επομένως, πέρασαν από κοινού στο επόμενο βήμα, το εργοστάσιο πλήρους επεξεργασίας του χυμού του ροδιού, που επιτρέπει να καταστούν πλήρως βιώσιμοι οι ροδώνες των 207 οικογενειών-μετόχων της εταιρίας και άλλα κτήματα που θα καλλιεργούν το ρόδι στην περιοχή της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας.
Το προϊόν τοποθετείται ήδη στα ράφια των σουπερμάρκετ και των καταστημάτων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και στην ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου, ενώ ο στόχος για το 2017 είναι να γίνουν εξαγωγές. Τους καρπούς της προσπάθειάς τους, τα ρόδια, έχουν γευθεί ήδη καταναλωτές στη Γερμανία, την Πολωνία, τη Ρουμανία, την Ιταλία και το Βέλγιο. Η καινοτομία οφείλεται και στη διαδικασία κατασκευής της μονάδας, το 80% της αυτής κατασκευάστηκε στην Κωνσταντινούπολη και το 20% στην Ξάνθη.
Αναμφίβολα, η επιχείρηση «Αλφειός Ρόδι Α.Ε.» δεν παρέμεινε μία επιχειρηματική ιδέα, αλλά στηρίχτηκε σε ένα ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σχέδιο και δημιουργήθηκε ένα αξιόπιστο brand name. Η βιωσιμότητα του επιχειρηματικού σχεδίου προϋποθέτει την ανάπτυξη σε 3.000 στρέμματα. Η παραγωγική αλυσίδα αποτελείται από 8 κρίκους ξεκινώντας από το χωράφι και φτάνοντας μέχρι και τον καταναλωτή. Οι κρίκοι που παίζουν καθοριστικό ρόλο είναι τα κτήματα, το management, το brand name και το εργοστάσιο χυμού. Τα υπόλοιπα, δηλαδή διαχείριση, logistics, μεταφορές και συσκευαστήρια, υπάρχουν στην αγορά.
Σε χρονικό ορίζοντα πέντε ετών εκτιμάται ότι η εταιρία θα φτάσει να διαχειρίζεται περίπου 3.000 έως 4.000 στρέμματα που θα παράγουν 10.000 τόνους ρόδι. Από αυτή την έκταση το 40% θα πηγαίνει για χυμό και περίπου το 40% θα καταναλώνεται σε Ελλάδα και εξωτερικό. Με το υπόλοιπο ποσοστό, δηλαδή το 15 με 20% η κοινωνική πολυσυμμετοχική επιχείρηση «Αλφειός Ρόδι Α.Ε.» θα τροφοδοτεί καφετέριες και εστιατόρια.